نوکلئوپلاستی

نوکلئوپلاستی

دکتر نوید ابوالاحرار

فلوشیپ فوق تخصصی درد

عضو هیات علمی دانشگاه

یکی از مهمترین شکایات و مشکلات بیماران در دهه سوم زندگی و پس از آن، کمردرد است؛ در حدود یک سوم علل کمردرد، بیرون زدگی (فتق) دیسک های بین مهره ای است که موجب فشار روی نخاع و ریشه های عصبی میشود.

در گذشته درمان این عارضه با انجام عمل جراحی وسیع و سنگین برداشتن قسمتی از مهره های کمری با هدف رفع فشار روی نخاع و ریشه های عصبی انجام میشد. از آنجا که در این عمل جراحی ساختار طبیعی اسکلت و ستون مهره ها دستکاری میشود، مکانیسم طبیعی انتقال نیروی وزن، آسیب دیده و موجب وارد شدن نامتقارن نیرو به مهره های کمری و در نتیجه فرسایش سریع تر و آرتروز زودرس مفاصل بین مهره ای میشود. به علاوه در بسیاری از موارد کارگذاری پیچ و پروتز های گوناگان خود موجب آسیب استخوانی و بخصوص عصبی میگردد. بطوریکه در حدود ۵۰ درصد (توجه کنید یعنی نیمی از بیماران) بیمارانی که تحت عمل جراحی باز دیسک بین مهره ای قرار میگیرند، متاسفانه دچار درد های شدید ناتوان کننده و گاهی از کارافتادگی و ناتوانی جسمی  می شوند که این عارضه سندرم جراحی ناموفق ستون مهره ها Failed Back Surgery syndrome (FBSS) نامیده میشود.

یکی از ارزشمندترین کاربرد های جراحی های میکروسکوپی در همین عارضه فتق دیسک بین مهره ای است.

در روش نوین درمان جراحی ترمیم دیسک بین مهره ای که ترمیم هسته دیسک یا نوکلئوپلاستی (Nucleoplasty) نام دارد، بیمار در وضعیت بیدار و تحت بیحسی موضعی با آرامبخشی خفیف روی تخت اتاق عمل قرار میگیرد و سپس بدون هیچگونه برش جراحی و تنها از طریق یک سوزن بسیار نازک به قطر ۱ میلیمتر وارد فضای دیسک شده، پروب دستگاه لیزر درون دیسک قرار میگیرد و با استفاده از آن مقداری از حجم درون دیسک تبخیر میگردد. این کار باعث کاهش حجم دیسک و در نتیجه بازگشت قسمت بیرون زده دیسک و رفع فشار از روی اعصاب و نخاع میشود. در پایان عمل جراحی بیمار به اتاق ریکاوری منتقل شده و پس از ۲ ساعت مرخص شده و با پای خود به خانه میرود.

در این روش خوشبختانه به علت کمترین مقدار برش پوستی و کمترین آسیب به بافتهای پوستی، عضلانی و استخوانی بیمار نیاز به بستری در بیمارستان و استراحت مطلق طولانی مدت ندارد و پس از ۱ روز استراحت نسبی و ۱ هفته فعالیت سبک، روزانه به تدریج میزان فعالیت افزایش می یابد تا در نهایت پس از ۶ هفته به وضعیت کاملا طبیعی باز میگردد. نکته مهمتر آن که احتمال عوارضی مانند چسبندگی بافت های اطراف نخاع (که عامل اصلی در بروز  FBSS است)، جابجایی یا شکستن پروتز های فلزی (که نیاز به انجام عمل جراحی مجدد دارند)، خونریزی، عفونت و سایر عوارض مشترک در اعمال جراحی و بیهوشی های بزرگ و سنگین، نزدیک به صفر است.

مطالعه بیشتر:

کلمات کلیدی: کلینیک درد، فوق تخصص درد، فلوشیپ درد، درد مزمن، کمردرد، دیسک کمر، اپیدورال، تزریق استرویید اپیدورال